Zgodnie z przepisami Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego w sytuacji gdy jeden z małżonków żąda orzeczenia winy w rozkładzie pożycia sąd orzeka, czy wina leży po stronie męża, czy żony, czy też wina mówimy o tzw. winie wspólnej małżonków. Wyjątkiem jest sytuacja w której małżonkowie zgodnie wnoszą o zaniechanie orzekania o winie. Wówczas uznaje się, że małżonkowie rozstają się w zgodzie i nikomu z nich nie jest przypisywane spowodowanie rozkładu pożycia małżeńskiego. Obustronna zgodność co do rozkładu pożycia małżeńskiego nie wyklucza jednak kwestii ustalenia alimentów płaconych po rozwodzie – warto o tym pamiętać.
Rozwód z orzeczeniem o winie żony lub męża
W tym przypadku podczas rozprawy rozwodowej koniecznością jest zbadanie przesłanek do orzeczenia winy w rozkładzie pożycia małżeńskiego, to znaczy sprawdzenie, po czyjej stronie one zaistniały – czy zawinił mąż, czy żona. Sąd badając dowody i analizując zeznania, weryfikuje czy nastąpiło:
- zaniedbanie obowiązków małżeńskich,
- naruszenie ogólnie przyjętych zasad moralnych i dobrych obyczajów.
Innymi przesłankami są niewłaściwe zachowania, nawyki i postawy jednej ze stron, a także nałogi. Wszelkie działania uznawane za prowadzące do zerwania więzi między mężem i żoną: psychicznej, fizycznej i gospodarczej stanowią wspomniane przesłanki.
Najczęściej stosowaną przesłanką do wskazania jednej strony jako winnej w sprawie rozwodowej jest zdrada; natomiast nie tylko w formie aktu seksualnego, ale również w postaci pozorów zdrady. Pozorami są wszelkie zachowania, które mogłyby sugerować relację o charakterze erotycznym i uczuciowym z osobą spoza związku małżeńskiego (zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 16 września 1999, sygn. akt II CKN 486/98).
W trakcie sprawy rozwodowej to na stronach ciąży obowiązek przedstawienia dowodów wskazujących na zawinienie współmałżonka. Dowodami takimi mogą być przede wszystkim zeznania świadków, przesłuchanie małżonków, dokumenty czy też zdjęcia. Do dokumentów w postaci nagrań należy podejść ze szczególną ostrożnością i ustalić czy uzyskane zostały one w sposób legalny i czy mogą być one wykorzystane w procesie rozwodowym.
W sprawie rozwodowej w której małżonkowie posiadają małoletnie dzieci, pozostaje do rozstrzygnięcia kwestia ustalenia miejsca zamieszkania dziecka, władzy rodzicielskiej, alimentów na małoletniego oraz ewentualnie kontaktów z małoletnim w przypadku braku porozumienia rodziców w tej kwestii. O w/w kwestiach szerzej w następnym wpisie.